خداوند در آیاتی خود را تنها ولی مطلق معرفی می کند. مثلا می فرماید: فَاللَّهُ هُوَ الْوَلِیُّ ؛ پس فقط خداوند ولی است.(شوری، آیه 9) در این آیه ضمیر فصل «هو» مطرح شده که برای بیان انحصار و تاکید است. از نظر قرآن ولایت دیگران در زمانی درست که خاستگاه آن ولایت الهی باشد.
ولایت به آن سرپرستی گفته می شود که از روی محبت است؛ زیرا به بچه حیوانی که به دم مادرش بسته می شود و هر جا که مادر برود می رود و لحظه ای از او جدا نمی شود، به چنین حالتی ولایت گفته می شود که هم محبت و هم نصرت و هم سرپرستی از آن فهمیده می شود.
کودک تا زمانی که ناتوان از انجام کارهایش است به کسی نیاز دارد که به آن ولی می گویند.
اما نصرت زمانی است که کودک به جایی رسیده که می تواند کارهایش را تا اندازه ای انجام دهد، ولی بدون دیگری و نصرتش نمی تواند آن چنان که باید و شاید انجام دهد.
خداوند می گوید: وَاللّهُ أَعْلَمُ بِأَعْدَائِکُمْ وَکَفَى بِاللّهِ وَلِیًّا وَکَفَى بِاللّهِ نَصِیرًا؛و خدا به [حالِ] دشمنان شما داناتر است کافى است که خدا سرپرستِ و ولی [شما] باشد، و کافى است که خدا یاورِ و نصیر [شما] باشد.(نساء، آیه 45)
اما خداوند نه در مقام ولایت و نه نصرت دشمنانش نخواهد بود و آنان را به حال خودشان رها می کند.(بقره، آیات 107 و 120؛ و آیات دیگر قرآن)
مومن باید تمام تکیه گاه خودش را خدا قرار دهد که او بهترین سرپرست و یاور است: فَاعْلَمُواْ أَنَّ اللّهَ مَوْلاَکُمْ نِعْمَ الْمَوْلَى وَنِعْمَ النَّصِیرُ؛ و اگر روى برتافتند، پس بدانید که خدا سرور شماست. چه نیکو سرور و چه نیکو یاورى است.(انفال، آیه 40)